Część z Was na pewno kupuje płyty – w końcu w ubiegłym roku sprzedano ich blisko 9 mln. Większość sprzedanych płyt, wbrew tego co można wywnioskować na podstawie danych OLiS, były wydawnictwami zagraniczymi. Zagranicznymi, czyli wydawanymi przez zagraniczne wytwórnie, a dystrybuowane przez ich polskich partnerów (a w przypadku majorsów – polskie oddziały). Ale skąd tak naprawdę te płyty pochodzą? Łatwo to sprawdzić.
Kraj produkcji nośnika
Czasami to, gdzie wytworzono dany nośnik można odczytać na opakowaniu płyty. Niestety nie zawsze, a czasem także można przeczytać enigmatyczne „Made in EU”, co nadal nie wiele mówi o pochodzeniu krążka. Złym pomysłem jest odczytywanie pochodzenia płyty po kodzie EAN – popularny kod kreskowy mówi o kraju producenta, nie kraju produkcji.
To, gdzie została wytłoczona dana płyta – pod warunkiem, że jest legalna, można sprawdzić odczytując tzw. kody SID (Source Identification Code). Są to specjalne identyfikatory, które pozwalają w prosty sposób zidentyfikować pochodzenie danego krążka, co za tym idzie – wykrywać kopie pirackie lub podrobione (brak tych kodów lub kody niewłaściwie wskazują, że prawie na pewno mamy do czynienia z nielegalną płytą).
Gdzie znajdziemy kody SID?
Kody SID znajdują się po metalizowanej (srebrnej, na której zapiane są dane) stronie płyty CD, na przezroczystym pierścieniu służącym do chwytania płyty przez napęd (1 – 2 cm od środka płyty):
Istnieją dwa kody SID:
- Kod SID formy (Mould SID Code) – zaczynający się od „IFPI” oraz czterech lub pięciu znaków. Jest to unikalny kod formy, w której tłoczy się CD. Dwa ostatnie znaki nadaje formom tłocznia, więc tłocznię można zidentyfikować po pierwszych dwóch (lub 3, gdy kod jest 5-znakowy) znakach.
- Kod SID wzorca szklanego (Mastering SID Code) – zaczynający się od „IFPI” oraz następującego po nich kodu czterech, pięciu lub sześciu znaków zaczynającego się od litery „L”. Kod wzorca szklanego pozwala zidentyfikować urządzenie służące do produkcji wzorców szklanych (masterów) – specjalnych płyt z zapisanym „negatywem” audio (nośnikiem danych), których używa się w formie do wytłaczania płyty kompaktowej.
Aby zidentyfikować pochodzenie nośnika, należy odczytany kod porównać z tabelą. Ważne: ponieważ w przypadku mould SID, zewnętrznie nadawany jest tylko prefiks kodu, a dwie ostatnie cyfry ustala tłocznia, w kolumnie „Mould SID Code” kody zapisane są w formacie „IFPI L01**”, gdzie gwiazdka oznacza dowolny znaczek. W przypadku kodu wzorca szklanego (czyli z literą „L”), identyfikator powinien być w pełni zgodny z tym co znajdziecie na płycie.
Przeglądając takie informacje, można dojść do ciekawych wniosków. Przykładowo, jeśli sądzicie, że kupując tzw. „zagraniczne wydanie” zamiast „zagranicznej płyty w polskiej cenie” Waszej ulubionej płyty, naprawdę dostaniecie płytę spoza Polski to… jest spora szansa, że jesteście w błędzie. Polska tłocznia TAKT zajmuje się produkcją płyt CD dla majorsów na całą Europę, więc na półkach sklepowych w Wielkiej Brytanii czy Niemczech leżą zapewne jakieś płyty z Polski.
Spis kodów znajdziecie tutaj.
Przykład:
Polska wersja 1989 panny (ciągle) Swift ma następujące dane:
- Barcode: 6 02547 01883 0
- Mastering SID Code: IFPI LD02
- Mould SID Code: IFPI 5J93
Kopiujemy master kod „IFPI LD02” i wyszukujemy na powyższej stronie. Okazuje się, że płytę wytłoczono w Czechach w tłoczni GZ Digital Media.