Stowarzyszenie Autorów ZAiKS jak co roku, pod koniec czerwca podsumowało ubiegły rok kalendarzowy. W dużym skrócie: inkaso zmniejszyło się o 7,1%, ale wypłata środków dla autorów wzrosła o 6,6% w stosunku do poprzedniego roku. Koszty inkasa nieco wzrosły i wyniosły 16,42%. Dodatkowo ZAiKS od 1 lipca wprowadza elektroniczną rejestrację utworów.
2015 w liczbach
ZAiKS, czyli polska organizacja zbiorowego zarządzania chroniąca prawa majątkowe autorów, m.in. muzycznych – innymi słowy pobór opłat za eksploatację utworów – przedstawił dane za rok kalendarzowy 2015. Środki pobrane przez Stowarzyszenie wyniosły łącznie 320,6 mln złotych (-7,1% r/r). Najwięcej do OZZ wniosły nadania radiowe i telewizyjne (128,7 mln, -6,6%), publiczne wykonywanie i odtwarzanie (87,7 mln, +5,6%), reemisja utworów (50,6 mln, -24,8%) i z tytułu praw mechanicznych (20,5 mln, +6,2%).
fot. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Streaming mało dochodowy (?) a i tak leci w dół
Niewielki wkład w inkaso miał streaming – wynagrodzenia autorskie za publiczne udostępnianie Utworów w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym wyniosło zaledwie 4,460 mln zł, co daje ogromny spadek, bo równy aż -30,2%. Zaskakuje to tym bardziej, że streaming jest coraz bardziej popularnym kanałem. Bardzo możliwe, że po prostu większa część tantiem autorskich ze strumieni pobieranych jest przez inne podmioty, np. przez publisherów lub bezpośrednio przez wytwórnie, które później wypłacają je autorom.
Ponad 400 mln do podziału
Łącznie, w trakcie wszystkich repartycji w 2015 roku ZAiKS podzielił sumę 411,7 mln złotych – o 6,6% więcej niż w 2014 roku. Dla tych, którzy zastanawiają się jak to jest możliwe, że kwota do repartycji jest większa od inkasa: po pierwsze ZAiKS nie wypłaca wszystkich środków z danego roku, a część przetrzymuje w rezerwie na lata kolejne (potem zostają poddane repartycji). Po drugie część środków jest inwestowanych (lokaty, obligacje) a zysk następnie dzielony. Koszt inkasa wyniósł 16,42% (wzrost 6,91%) i specjalnie nie odbiega od kosztów innych organizacji na świecie.
fot. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Interesujący fakt: w kwocie zawartej do podziałów w 2015, 88,08 mln zł, czyli 21% całości (moim zdaniem i tak całkiem mało), ZAiKS przekazał zagranicznym organizacjom zbiorowego zarządzania. W zamian spoza Polski otrzymaliśmy 5,64 mln zł. Cóż, polski repertuar w świecie nie jest bardzo popularny…
fot. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Od jutra ZAiKS rejestruje też przez pliki mp3!
Można by rzec – w końcu! Od 1 lipca ZAiKS za pomocą platformy internetowej umożliwiać będzie rejestrację utworów autorskich on-line. Co więcej, zamiast spędzającym sen z powiek autorów fortepianówkom (czyli zapis nutowy utworu z tekstem) wysyłanych w formie papierowej, możliwa jest rejestracja utworów poprzez wysyłanie plików cyfrowych w popularnych formatach dźwiękowych (mp3, WAV, FLAC itp.) z tekstem (PDF). Dodatkowo, ZAiKS przechowywać będzie opcjonalną informacje o np. kodach ISRC, co znacząco uprości i uszczelni mechanizm repartycji.
Aby mieć dostęp do platformy zgłaszania utworów, na początku autor (lub wydawca!) musi mieć podpisaną umowę z ZAiKSem na ochronę praw majątkowych – wtedy ZAiKS przydziela dane do logowania na platformę. Dodatkowo autorzy muszą jednorazowo złożyć oświadczenie akceptacji regulaminu zgłaszania utworów on-line. Wszystkie informacje o procedurach dostępne są na stronie ZAiKS.
